Sunday, February 27, 2011

Μια "περίεργη" κιθάρα...


Οι "gypsy" κιθάρες, όπως -λανθασμένα- έχει επικρατήσει να λέγονται σήμερα, ήταν η πιο επιτυχημένη απάντηση των κατασκευαστών στην ανάγκη των κιθαριστών της εποχής για όργανα που με την έντασή τους θα τους επέτρεπαν να ακούγονται ανάμεσα στους πνευστούς των jazz clubs.




Μικρό ιστορικό

Πριν, λοιπόν, την ευρεία διάδοση της ηλεκτρικής κιθάρας (η οποία φτάνει στα ράφια το 1933 από τον Lloyd Loar με τη Vivi-Tone, κι όχι απ' την Gibson όπως πολλοί πιστεύουν), τα εν λόγω όργανα ήταν ό,τι πιο δυνατό και φορητό (γιατί υπήρχαν και κάτι κιθάρες με σώματα "ψυγείου" που με δυσκολία μπορούσε κανείς να παίξει -βλέπε Elmer Stromberg's "Master 400"-), μπορούσε να έχει κανείς.
Ο ιταλός κατασκευαστής και κιθαρίστας Mario Maccaferri σχεδιάζει την πρώτη (gypsy) jazz ακουστική κιθάρα στα 1928 με χορδές όπως της κλασικής κιθάρας και την παρουσιάζει στο κατάστημα μουσικών οργάνων του Henry Selmer στο Λονδίνο. Ο τελευταίος εντυπωσιασμένος ξεκινά τις μαζικές παραγγελίες για την Semer-Maccaferri jazz κιθάρα.
Η εμφάνιση, ωστόσο, ενός άλλου οργάνου στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού αλλάζει τα πράγματα για το πρωτότυπο του Maccaferri.
Στην California το 1927, ο Αυστροούγκρος John Dopyera φτιάχνει την Dopyera "National", κιθάρα με μεταλικό σώμα, συρμάτινες χορδές και resonating cones για ακόμη μεγαλύτερη ένταση κι αυτή είναι η κιθάρα που κρατάει, στον αντίποδα του Django Reinhart και της Selmer, ο μεγάλος Oscar Aleman αμφισβητώντας την κιθαριστική "παντοδυναμία" του πρώτου στο Παρίσι τη δεκαετία του '30.


D Hole
Ο Maccaferri αναθεωρεί το πρώτο του μοντέλο. Και κατασκευάζει την πρώτη "D hole" Selmer-Maccaferri, που φτάνει στη Γαλλία το 1935 και γίνεται μια από τις αγαπημένες κιθάρες του Django Reinhardt.
Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτού το οργάνου ήταν οι μεταλλικές χορδές, το σχετικά μεγάλο σώμα, η μεταλλική βέργα στο μπράτσο (truss rod), η φαρδιά ταστιέρα που πλησίαζε πιο πολύ προς αυτήν της κλασικής κιθάρας, το χαρακτηριστικό "κόψιμο" στο σώμα κάτω από το 12ο τάστο (cutaway), η κούρμπα στο καπάκι κάτω από τον καβαλάρη (κατασκευαστική επιρροή από το μαντολίνο κι ένας από τους λόγους της μεγάλης έντασης που έχει αυτή η κιθάρα) κι ένα resonator box που βρισκόταν εσωτερικά του σώματος (ιδέα που αργότερα εγκαταλείφθηκε από τον Maccaferri καθώς δημιουργούσε προβλήματα στον ήχο και στη συντήρηση του οργάνου).


Oval Hole
Το 1936-37 o Selmer κατασκευάζεi ένα νέο μοντέλο και είναι αυτό που ο Django κάνει ευρύτερα γνωστό. Είναι η Selmer "oval hole" ή "petit bouche". Το εσωτερικό "δέσιμο" των ξύλων αλλάζει, το scale της ταστιέρας μεγαλώνει και παράγεται με zero fret (ένα τάστο αμέσως μετά το nut, πάνω στο οποίο πατάνε οι χορδές). Ο Selmer, λοιπόν, κρατάει και εξελίσσει όλες τις πρωτοπόρες ιδέες του Maccaferri, με τον οποίο όμως δεν συνεργάζεται πια.




No comments:

Post a Comment